Yetersiz mat materyali ne anlama gelir?
Yetersiz mat materyali ne anlama gelir?
Bir satranç oyunu oynuyorsunuz ve sona yaklaşıyorsunuz. Tahtada yalnızca birkaç taş kalmış ve bir tanesi daha yeniyor! Ama sonra... oyun berabere bitiyor ve "yetersiz mat materyali" mesajını alıyorsunuz. Bu ne anlama geliyor?
Yetersiz mat materyali kuralına göre oyunun mat ile bitmesi mümkün olmadığı zaman oyun derhal berabere ilan edilir.
Bu sıklıkla tahtada yalnızca iki şah kaldığında gerçekleşir. Oyunun mat ile bitmesi (rakibiniz hata yapsa bile) mümkün değildir ve bu yüzden oyun berabere ilan edilir.
Oyunun bu kurala istinaden berabere bitmesine yol açan başka durumlar da vardır:
Her iki tarafta da şunlar varsa ve tahtada piyon yoksa:
- bir şah
- bir şah ve bir fil
- bir şah ve bir at
Bu örneklerde oyun berabere biter, zira karşı tarafı mat etmek mümkün değildir. Şahınız ve bir filiniz var, karşı tarafın da şahı ve bir fili var. Oyun berabere biter! Şah ve file karşı şah ve at? Berabere!
-Şah ve iki at
Bu durum biraz farklı. Chess.com'da bir Şah ve iki at yalnızca tek bir Şaha karşıyken yetersiz materyal olarak kabul edilir. Yani tahtada bir şah ve iki ata karşı bir şah ve bir fil varsa oyun devam eder ama fil ya da attan biri kaybedilirse oyun berabere ilan edilir. Bunun sebebi bir şah ve iki atla yanında başka bir taş olan bir şahı mat etmenin yalnız bir şahı mat etmekten daha kolay olmasıdır.
Yukarıdaki durumlardan bazıları FIDE ya da USCF turnuvalarında ya da başka sitelerde farklı şekillerde ele alınabilir.
İki ata karşı yalnız şah örneğinde USCF kuralı zorla mat edilemediği için oyunun berabere olduğunu söyler. FIDE kuralına göre oyun yalnızca mat etmek mümkün değilse berabere ilan edilir, yani yalnız bir şaha karşı iki at otomatik olarak berabere ilan edilmez zira karşı tarafın "yardımıyla" iki atın tek başına olan şahı mat etmesi teknik olarak mümkündür. Ama Chess.com bu örnekte USCF kuralını takip eder ve zorla mat edilemeyeceği için iki at durumunu yetersiz mat materyali olarak kabul eder.
Farklı berabere türleri ve berabere kurallarına dair daha ayrıntılı bir yazı için tıklayınız.